ලිනක්ස් - ඔබේ ජීවිතේ වඩාත් පහසු කරන හැටි | How Linux makes your Life Lot More Easier

ලෝකේ ජනප්‍රියම ලිනක්ස් පාදක මෙහෙයුම් පද්ධතියක් වෙන Ubuntu Linux (උබුන්ටු ලිනක්ස්) වල අලුත්ම දීර්ඝ කාලීන සංස්කරණෙත් (LTS - Long Term Support) පහුගිය දවසක එළිදැක්වූවා. ඒ Ubuntu 12.04 Precise Pangolin. එළිදක්වලා මේ වෙනකොට මාස 6කට ආසන්න උනත් තාම ඒක හෙන අළුත්... දැං අලුතෙන් එන උබුන්ටු සංස්කරණවල මුහුණත තිරය (Desktop Environment)  එක විදියට එන්නේ Unity Desktop Envirenment එක. ආව මුල් කාලේ (2010 අග) ගොඩක් කරදරකාරී ඇප්ලිකේෂන් එකක් වගේ දැනුනට වර්ථමානය වෙනකොට Unity වෙත තියෙන ජනතා ආකර්ශනය සෑහෙන්න වැඩි වෙලා තියෙනවා. Unity හුරුවෙන්න ලේසියි වගේම Unityවල තියෙන වැඩ කෑලිත් ටික ටික වැඩි වීම ඊට හේතුවක්...

Unity ගේ තියෙන ප්‍රධානතම ලක්ෂණයක් තමයි Dash. මේ Dash උදව් කරගෙන පරිශීලකයාට බොහෝම ඉක්මනින් තමන්ගේ පරිගණකයේ තියෙන තොරතුරු (ස්ථාපිත මෘදුකාංග, පාවිච්චි කරපු ඩොකියුමන්ට්, බුක්මාක් කරපු ලිංක්) වගේම අන්තර්ජාලයේ තියෙන දේවලුත් (ටුවිටර්, වීඩියෝ, සිංදු, වෙබ්පිටු, ටොරන්ට්) ලබාගන්න පුළුවනි.

Dash කොහොමද මෙච්චර දෙයක් කරන්නේ. මෙතනදී සිද්ධවෙන තාක්ෂණික කාරණාව ගැනයි මේ කියන්න යන්නේ. Dashගෙන් අපි ඉල්ලන තොරතුරු ලබාදෙන්නේ ලෙන්ස් (Lense) මඟින්. ඒ කියන්නේ අපි ඉල්ලන තොරතුරු ලබාදෙන්න, ඒ ඒ කාණ්ඩවලට වෙන්වෙච්ච එකකට එකක් වෙනස් සෙවුම් තොරතුරු දෙන ලෙන්ස් ගොඩක් (Lenses) තියෙනවා. පරිශීලකයා තමන්ට අවශ්‍ය තොරතුරු සොයන්නේ මේ ලෙන්ස් හරහා. Dashගේ ප්‍රධාන අතුරුමුහුණතෙන් (Dash Home Screen or Global Search කියලත් මේකට කියනවා) හරි ඒ ඒ ලෙන්ස් එක හරහා හරි මේ විදියට තමන්ට අවශ්‍ය තොරතුරු හොයාගන්න පුළුවනි. 

හැබැයි මෙහෙමයි වැඩේ. මෙතනදී ලෙන්ස් එක එච්චරම පොරක් හෝ වැඩකරුවෙක් නෙමේ. ඇත්තම කියනවානං ලෙන්ස් එක අපි කියන කිසිම දෙයක් හොයන්නේ නැහැ. එහෙනං කව්ද හොයන්නේ? 

මේ හැම ලෙන්ස් එකක් සතුවම එකක් හෝ ඊට වඩා වැඩි ස්කෝප් (Scopes) තියෙනවා. මේ Scopes තමා ඇත්තටම සර්ච් එන්ජින් එකේ වැඩේ කරන්නේ. ලෙන්ස් එක කරන්නේ අතුරුමුහුණතක් සපයන වැඩේ විතරයි.
හරි, තාක්ෂනික කාරණාව එතනින් ඉවරයි. මේ ස්කෝප්, ලෙන්ස් ගැන වැඩිදුර දැනගන්න ඕනේ අයට ඒ විස්තර මෙතනින් අරගන්න පුළුවං.

දැං අපි බලමු කොහොමද මේ විදියට අන්තර්ජාලයේ විස්තර වෙබ් බ්‍රව්සරයක් හරහා සර්ච් කිරීමක් නොකර Unity Dash හරහාම ලබාගන්නේ කොහොමද කියලා. මේ දවස්වල රනා පාවිච්චි කරන්නේ Ubuntu 12.04 නිසා ඒකෙන් වැඩේ කරගන්න විදිය ගැන පෙන්නන්නං. ඊට පරණ සංස්කරණවලටත් (11.04, 11.10)  මේක කරන විදියේ වැඩි වෙනසක් නැහැ.

හරි, වැඩේ පටං ගමු.

අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය
Ubuntu අඩංගු පරිගණකයක්
අන්තර්ජාල සම්බන්ධතාවයක්
වැඩේ කරලා බලන්න උවමනාවක්

සාදන ක්‍රමය

මුලින්ම කරන්න ඕනේ මේ Scopes සහ Lenses අඩංගු Repositories ටික එකතු කරගන්න ඕනේ.
මේවා තියෙන්නේ PPA විදියට නිසා (මොනවද මේ PPA කියන්නේ - වෙන වෙලාවක දීර්ඝව කියලා දෙන්නං) ඒ PPA එකතු කරගෙන ඉමු.

මුලින්ම Terminal එක අරගමු. Alt , Ctrl සහ T යතුරු තුන එකපාර එබුවම Terminal එක ඕපන් වෙනවා.
ඒකේ පහත විධානය ටයිප් කරමු.

sudo apt-add-repository ppa:scopes-packagers/ppa

ස්ථාපනය කරන්න අවශ්‍යමනම් Enter Key එක ඔබන්න හෝ අවශ්‍ය නැත්නම් Ctrl + c යතුරු දෙක ඔබන්න කියන පණිවිඩේ දෙනවා.
අපිට ස්ථාපනය කරන්න අවශ්‍ය නිසා Enter Key එක දෙන්න.
 
PPA එක එකතු කරගෙන ඉවර උනාම මෙන්න මේ වගේ පණිවිඩයක් දෙනවා.

 
ඊළඟට පරිගණකයේ මෘදුකාංග යාවත්කාලීන කිරීම අත්‍යාවශ්‍යයි.
ඒක කරන්නේ පහත කරන විධානය ක්‍රියාත්මක කරවීම මඟින්.
sudo apt-get update

දැං ස්ථාපනය කරමු අවශ්‍ය Lenses සහ Scopes
sudo apt-get install unity-lens-utilities

මෙතනදී පොඩි දෙයක් බලාගන්න පුළුවනි.
sudo apt-get install unity-lens- වෙනකං ටයිප් කරලා TAB Key එක ප්‍රෙස් කිරීම මඟින් මේ වෙනකොට තියෙන ඔක්කොම Lenses බලාගන්න පුළුවං. ඒකෙන් තමන්ට කැමති ලෙන්ස් එකක් ස්ථාපනය කරගන්න පුළුවං.


ඒ වගේම
sudo apt-get install unity-lens* කියන විධානේ ටයිප් කළාම ඒ සියළුම ලෙන්ස් ඉන්ස්ටෝල් කරගන්න පුළුවනි.

උදාහරණ කීපයක් මෙන්න.

Dash Calculator එක ස්ථාපනය කර ගන්නේ මෙහෙමයි.

sudo add-apt-repository ppa:scopes-packagers/ppa
sudo apt-get update
sudo apt-get install unity-lens-utilities unity-scope-calculator


දෙවෙනියට තියෙන Calculator එකේ පෙන්නලා තියෙන්නේ අපි දීපු සුලුකිරීමේ උත්තරේ.


ලෝකේ තියෙන නගර ගැන විස්තර දැනගන්න Unity Cities Scope/Lens

මේකත් unity-lens-utilities යටතේම තියෙන Scope එකක් නිසා ඉහත       sudo apt-get install unity-lens-utilities විධානය දුන්නානං ආයෙත් ඒක දෙන්න ඕනේ නැහැ. නගර ගැන විස්තර බලාකියාගන්න පහත විධානය හරහා පුළුවනි.

sudo apt-get install unity-scope-cities


මේ මඟින් නගරය අයිති රට, වෙලාව, කාළගුණ තත්වය විතරක් නෙමේ සුළගේ වේගයත් බලාගන්න පුළුවනි. නගරයේ නම උඩ ක්ලික් කළාම ඊට අදාළ ගූගල් මැප් එක තමයි වෙබ් බ්‍රව්සර් එකේ ඕපන් වෙන්නේ.
ලෝකේ තියෙන ප්‍රසිද්ධ නගර විතරක් නෙමෙයි ඈත ඩොටේ තියෙන ගමේ විස්තර උනත් බලාගන්න්න පුළුවං මේකෙන්.
මේ තියෙන්නේ අපේ රටේ කහටගස්දිගිලිය ගැන පෙන්නන විස්තරේ.



චිත්‍රපටි විස්තර ඉක්මනට බලාගන්න.

ඔබත් චිත්‍රපටි ලෝලියෙක්නම්, මේ ආරංචිය ඔබ වෙනුවෙන්මයි.
Rotten Tomatoes Scope/Lens එක හරහා වඩාත් ඉක්මනින් වගේම පහසුවෙන් චිත්‍රපටි විස්තර ලබාගන්න පුළුවං.
මෙච්චරයි කරන්න තියෙන්නේ.

sudo apt-get install unity-scope-rottentomatoes

ටොරන්ට් හොයමු

වඩාත් ලේසියෙන් අපිට ඕනෙ කරන ටොරන්ට් ෆයිල් එක හොයාගන්න TPB එහෙම නැත්තං The Pirate Bay අඩවියෙන් ටොරන්ට් ෆයිල් ලබාගමු.
මෙහෙම කළාම හරි.

sudo apt-get install unity-lens-torrents unity-scope-piratebay

විකිපීඩියා Lens
නිතර දෙවේලේ ගොඩවදින් විශ්වකෝෂය විකිපීඩියාවටත් ගොඩවැදෙමු Dash හරහාම.
මෙන්න මෙහෙම ස්ථාපනය කරගමු.

sudo apt-get install unity-lens-wikipedia

You Tube වීඩියෝ හොයන්න.
අන්තර්ජාලයේ සැරිසරන අපි හැමෝම දවසකට සැරයක්වත් ගොඩවදින අඩවියක් තමා You Tube. ඒකේ තියෙන වීඩියෝත් Unity Dash හරහාම හොයමු.
මේකට වෙනම PPA එකක් එකතු කරගන්න වෙනවා.
පහත විධාන ටික දුන්නාම වැඩේ ලෙසටම ගොඩ.

sudo add-apt-repository ppa:atareao/lenses
sudo apt-get update
sudo apt-get install yavol scope-youtube



වැදගත්!!!
මේ හැම Lense/Scope එකක්ම වැඩ කරන්නටනම්, ස්ථාපනය කිරීමෙන් පසුව ඔබ Log Out වී නැවත Login විය යුතුයි. සමහර Lense/Scope සඳහා පරිගණකය ප්‍රථි පණගැන්වීමක් (Reboot) අවශ්‍ය වෙන නිසා රනා අනුමත කරන්නේත් ප්‍රථි පණගැන්වීමක්ම තමයි.
Terminal එකෙන්ම ඒකත් කරමු.
 

sudo reboot

ප්‍රථි පණගැන්විලා ආයෙමත් පරිශීලකයෙක් විදියට Login වුනාට පස්සේ Unity Dash එකට ගිහිං අපි ස්ථාපනය කරගත්ත ඒවට ගැලපෙන සෙවීම් Dash තුළ ඉඳලාම කරන්න පුළුවනි. කරලම බලන්න. ඔබට වැටහේවි ලිනක්ස් ඔබේ ජීවිතය කොච්චර පහසු කරනවද කියලා.

ඉවරයි කියලද හිතුවේ.
තව ඉවර නැහැ.
මේ වගේ එදිනෙදා අන්තර්ජාලයෙන් හොයන ගොඩක් දේවල් Unity Dash හරහාම හොයාගන්න පුළුවං වෙන Scopes/Lenses විශාල ප්‍රමාණයක් ගැන විස්තර සහ ඒවා ස්ථාපනය කරගන්න විදිය මෙතන තියෙනවා.

අපි ඉන්න Facebook, Twitter වගේ සමාජ ජාලවල instant updates, ලෝකේ ප්‍රමුඛම ප්‍රවෘත්ති වෙබ් අඩවි, පොත්, සිංදු, දින දර්ශන විතරක් නෙමේ ඉංග්‍රීසි/ඉංග්‍රීසි ශබ්ද කෝෂයක් පවා මේ ආකාරයට ස්ථාපනය කරගන්න පුළුවං.
ගිහිල්ලා බලලා කැමති එකක් ස්ථාපනය කරගන්න.

මීට දවස් දෙක තුනකට කළිං Microsoft ආයතනය Windows 8 මෙහෙයුම් පද්ධතිය නිකුත් කළානේ. මේ දවස්වල පරිගණක ලෝකේ රැල්ල තමයි Windows 8 මෙහෙයුම් පද්ධතිය හොය හොය ඉන්ස්ටෝල් කරගන්න එක. ඔරිජිනල් කොපි නෙමේ ඉතිං. හොරාට ගත්ත ඒවා තමා. මේ තියෙන්නේ නිදහස් මෘදුකාංග පදනමේ කීපදෙනෙක් Windows 8 නිකුත් කරපු දවසේ ඒ නිකුත් කරපු තැනටම ගිහිං කරපු වැඩක්. ලේසි නැහැ නේද...

හදිස්සියේ  Windows 8 මෙහෙයුම් පද්ධතිය මතක් උනේ මේකයි. රනාගේ මිතුරෙක්  Windows 8 මෙහෙයුම් පද්ධතිය ස්ථාපනය කරගත්තා එයාගේ පරිගණකයේ. එහෙම කරගෙන නිකම් හිටියේ නැහැ, තිස්සෙම ඒක ගැන වරුණාව. Facebook, Twitter updates දැං ලොග් නොවී කෙළිංම ගන්න පුළුවනි කියලා  Facebook status එකකුත් දාලා තිබ්බා. ඒක ඉතිං හෙණ ලොකු දෙයක්නේ. ලේසි පාසු වැඩක්ද ලොග් නොවී Facebook, Twitter updates බලන එක.

හැබැයි ඒක දැක්කම රනාට හිනා ගියේ වෙන මොකක්වත් හින්දා නෙමේ. ලිනක්ස් ඒ පහසුකම දුන්නේ 2011 අවුරුද්දේ අප්‍රේල් මාසේ ඉඳලා නිසයි. Gwibber Lens තමයි ඒ Lens එක. ඔය කතාව දැක්කම රනාගේ කට කහන්න ගත්තත් ඒ වෙලාවේ මොකුත්ම නොකිව්වේ මිනිස්සුංගේ ආතල් කඩන එක හොඳ වැඩක් නොවන හින්දමයි.
හැබැයි, ඒක විතරක් නෙමෙයි තව ගොඩක් වැඩ පුළුවං කියලා පෙන්නන්න තමයි මේ පෝස්ට් එක ලිව්වේ.

ලිනක්ස් ඔබේ ජීවිතය වඩාත් පහසු කරන එකට මීට වඩා තව සාක්කි ඕනෙද?

ජයවේවා ලිනක්ස්!!!